Lasy spełniają bardzo różnorodne funkcje nierozerwalnie związane z egzystencja człowieka. Z pośród wielu funkcji na uwagę zasługuje – funkcja społeczna, służąca kształtowaniu korzystnych warunków zdrowotnych i rekreacyjnych dla społeczeństwa, rozwojowi kultury, oświaty i nauki oraz edukacji ekologicznej.

W lasach występują liczne skupiska zwierzyny łownej ( min in. dziki, sarny, jelenie, lisy) oraz ptactwa. Obszar okolic Szprotawy obejmuje kompleksy przyrodniczo-krajobrazowe charakterystyczne dla Kotliny Śląskiej okręgu Borów Dolnośląskich. Największe powierzchnie zajmuje ubogi florystycznie suboceaniczny bór świeży położony w południowej i południowo – wschodniej części terenu gminy. Drzewostan tworzy tu sosna z niewielkim udziałem brzozy brodawkowatej i dębu szypułkowego. Słabo wykształconą warstwę krzewów tworzy kruszyna i podrosty drzew. W ubogim runie dominują: borówka czarna, borówka brusznica, śmiałek podgięty, wrzos, pszeniec i orlica pospolita. W obniżeniach terenu występują płaty śródlądowego boru wilgotnego wyróżniającego się domieszką brzozy omszonej w drzewostanie, masowym udziałem trzęślicy modrej w runie oraz obecnością mchu płonnika. W bezodpływowych zagłębieniach terenu występują płaty kontynalnego boru bagiennego z kobiercami torfowców porośniętymi krzewinkami bagna zwyczajnego, borówek, a także żurawiny. W kompleksie z borami sosnowymi występują bory mieszane, które oprócz południowej części zajmują niewielkie połacie terenu położonego na południu gminy. Płaty borów są w różnym stopniu przekształcenia w wyniku gospodarczej działalności człowieka (zręby zupełne, wprowadzanie gatunków obcych, zabiegi fitomelioracyjne). Drzewostan jest na ogół kilkugatunkowy. W silnie zniekształconym runie gatunkom borowym towarzyszą gatunki zrębowe: wierzbówka, lasów liściastych: glistnik jaskółcze-ziele, pokrzywa, a także rośliny synantropijne: niecierpek drobnokwiatowy.

Niewielkie fragmenty lasów liściastych - często silnie przekształcone - można spotkać w wzdłuż cieków i wokół zbiorników wodnych (głównie w dolinach Bobru
i Szprotawy, a także w północnej części omawianego terenu). Są to z reguły płaty lasów olszowych oraz lasów jesionowo-olszowych, porastające żyzne, dobrze uwilgotnione gleby. Fitocenozy łęgów jesionowo-olszowych występują najczęściej w postaci różnej wielkości izolowanych wysp wśród pól i wilgotnych łąk. Fitocenozy te występują w okolicach Biernatowa i Kopanego oraz w sąsiedztwie potoków w północnej części gminy.   Głównym składnikiem drzewostanu jest olsza czarna i jesion wyniosły. Podszycie jest zróżnicowane i bujnie wykształcone. Stałym składnikiem warstwy krzewów jest czeremch. Z gatunków charakterystycznych i wyróżniających, z dużą stałością występuje: przytulina błotna, tojeść pospolita, psianka słodkogórz, karbieniec pospolity.

Łęgi jesionowo-olszowe występujące w kompleksie z płatami zdegenerowanych grądów, charakteryzuje drzewostan mieszany występują przeważnie w północnej części gminy w okolicach wsi Dzikowice, Borowina, Długie oraz Kartowice. Najwyższą warstwę zbiorowiska tworzy tu: lipa drobnolistna, jesion wyniosły, dąb szypułkowy, olsza czarna, brzoza, wiąz szypułkowy. Zarówno podrost jak i runo są bujne. W warstwie krzewów najczęściej spotkać można: jarzębinę, kruszynę, kalinę, trzmielinę, bez czarny oraz podrosty drzew: czeremchy zwyczajnej
i osiki. Wieloskładnikowe runo budują tu między innymi: podgarycznik, pokrzywa, tojeść pospolita, niecierpek pospolity, psianka słodkogórz, chmiel. Aspekt wiosenny tworzą tu gatunki takie jak: zawilec gajowy, gajowiec żółty, czworolist oraz fiołek leśny.

Przyroda okolic